Episode 139
Τρίγωνο στη Ρόδο-Αγκάθα Κρίστι.
Μια εγκληματική ψευδαίσθηση κάτω από τον ήλιο του Αιγαίου
Το «Τρίγωνο στη Ρόδο» (Triangle at Rhodes) είναι μια από τις μικρές αλλά εξαιρετικά ευφυείς αστυνομικές ιστορίες της Αγκάθα Κρίστι, που μεταφέρθηκε στο θεατρικό σανίδι, παντρεύοντας τον μαγικό κόσμο της Μεσογείου με τη σκοτεινή λογική της εγκληματικής πρόθεσης. Ο αναγνωρίσιμος και ιδιοφυής ντετέκτιβ Ηρακλής Πουαρό βρίσκεται για διακοπές στη Ρόδο, μα τελικά, όπως πάντα, καταλήγει να ερευνά έναν φόνο που καμουφλάρεται πίσω από το φως και τη φαινομενική ανεμελιά.
Υπόθεση – Μια αχτίδα ήλιου που αποκαλύπτει έγκλημα
Σε ένα κοσμοπολίτικο ξενοδοχείο της Ρόδου, τέλη Σεπτεμβρίου, μια ομάδα Άγγλων παραθεριστών πλέκεται σε ένα ερωτικό και ψυχολογικό γαϊτανάκι. Η εκθαμβωτική Βάλενταϊν Τσάντρυ προκαλεί, σχεδόν επίτηδες, την προσοχή δύο αντρών: του συζύγου της, Τόνυ Τσάντρυ, και του Ντάγκλας Γκολντ, συζύγου της σεμνής Μάρτζορυ. Το κοινό παρασύρεται σ’ ένα φαινομενικά ξεκάθαρο «ερωτικό τρίγωνο». Ωστόσο, όταν η Βάλενταϊν δηλητηριάζεται με κοκτέιλ κατά τη διάρκεια ενός δείπνου, η αλήθεια αποδεικνύεται πολύ πιο σκοτεινή και περίπλοκη. Ο Πουαρό, με την αμίμητη διαίσθησή του, αντιλαμβάνεται πως το πραγματικό τρίγωνο βρίσκεται αλλού: στη μυστική συμμαχία του Τσάντρυ με τη Μάρτζορυ Γκολντ, που μαζί σχεδίασαν τη δολοφονία για λόγους περιουσίας και προσωπικής απελευθέρωσης.
Χαρακτήρες – Πίσω από τις μάσκες
Η Αγκάθα Κρίστι διαχρονικά δούλευε με αρχέτυπα, όχι επιφανειακά αλλά σε βάθος, ξεγυμνώνοντας τους ανθρώπινους μηχανισμούς. Ο Πουαρό είναι η σταθερά – κομψός, παρατηρητικός, φαινομενικά αποστασιοποιημένος αλλά ψυχικά παρών. Η Βάλενταϊν Τσάντρυ, σύμβολο της «μοιραίας γυναίκας», είναι εγωκεντρική, σαγηνευτική, ελαφρώς αλαζονική, και πληρώνει το τίμημα της αφέλειάς της. Η Μάρτζορυ Γκολντ είναι η κλασική «σκιώδης» γυναίκα, αυτή που κανείς δεν υπολογίζει – και γι’ αυτό επικίνδυνη. Ο Ντάγκλας Γκολντ είναι αμφιταλαντευόμενος, συναισθηματικά αφελής και θύμα μιας προβολής του εαυτού του πάνω στην Βάλενταϊν. Τέλος, ο Τόνυ Τσάντρυ είναι ο παγερός εκτελεστής με πρόσωπο κοσμικού κυρίου.
Το υπόβαθρο της εποχής – Αγγλικό αίμα, μεσογειακός ήλιος
Η Κρίστι τοποθετεί τη δράση στη Ρόδο, ένα νησί υπό ιταλική κατοχή το 1937 (όταν γράφεται η ιστορία), αλλά ήδη τουριστικός προορισμός για την αγγλική και ευρωπαϊκή ελίτ. Η παρακμή της αριστοκρατίας, η οικονομική εξάρτηση από την περιουσία των γυναικών, η πολιτισμική σύγκρουση μεταξύ Βορρά και Νότου διαφαίνονται αδιόρατα. Ο ήλιος της Ρόδου, αντί να φωτίζει, θολώνει τη σκέψη. Η πολυτέλεια του ξενοδοχείου θυμίζει τις εστίες κοινωνικού θεάτρου όπου όλα φαίνονται, μα τίποτα δεν είναι όπως φαίνεται.
Πρεμιέρα και θεατρική απόδοση
Η ιστορία πρωτοεκδόθηκε το 1937, όμως ως θεατρική μεταφορά ανέβηκε πολλά χρόνια αργότερα, με ιδιαίτερη επιτυχία σε βρετανικές περιοδείες. Στην Ελλάδα, η παράσταση έκανε το ντεμπούτο της σχετικά πρόσφατα, κερδίζοντας κοινό και κριτικούς για την κομψή της σκηνοθεσία και τη «βρετανική ειρωνεία» που συνδυάζεται με το ελληνικό φως. Το έργο καταφέρνει να σταθεί θεατρικά γιατί είναι λιτό, εσωτερικό και στηρίζεται στις εκφράσεις και στους διαλόγους – ιδανικό για σκηνική ατμόσφαιρα μυστηρίου.
Τι αποκομίζει ο θεατής – μια ηθική υπενθύμιση
Φεύγοντας από την παράσταση, ο θεατής αισθάνεται τη διπλή ικανοποίηση του μυστηρίου που εξιχνιάζεται και της βαθύτερης αλήθειας που αναδύεται. Η Κρίστι υπενθυμίζει ότι ο κακός δεν είναι πάντα αυτός που φαίνεται θορυβώδης, και πως ο πιο σιωπηλός άνθρωπος μπορεί να κρύβει την πιο σκοτεινή πρόθεση. Ταυτόχρονα, εγείρεται το ερώτημα της ηθικής ευθύνης: μπορεί κάποιος να είναι ηθικός απλώς επειδή δεν τόλμησε το έγκλημα μόνος του; Το ψυχολογικό βάθος της παράστασης σε συνδυασμό με το ατμοσφαιρικό περιβάλλον της Ρόδου δημιουργεί ένα αισθητικό και νοητικό κοκτέιλ που διαρκεί πολύ μετά το χειροκρότημα.
Η συγγραφέας – η αρχόντισσα του εγκλήματος
Η Αγκάθα Κρίστι (1890–1976), «βασίλισσα του εγκλήματος», έγραψε περισσότερα από 80 έργα μυστηρίου και έχει πουλήσει πάνω από 2 δισεκατομμύρια αντίτυπα παγκοσμίως. Δημιούργησε τον Πουαρό και τη Μις Μάρπλ, σύμβολα της αστυνομικής λογοτεχνίας. Το στυλ της είναι κομψό, σαρκαστικό και ψυχολογικά διαυγές. Δεν γράφει απλώς για φόνους, αλλά για τα κίνητρα πίσω από αυτούς – τη ζήλια, την απληστία, την καταπιεσμένη επιθυμία.
Το «Τρίγωνο στη Ρόδο» δεν είναι από τα πιο γνωστά της έργα, όμως στο θέατρο λάμπει ακριβώς λόγω της απλότητας και της θεατρικής έντασης. Είναι μια παράσταση που δείχνει πως ο ήλιος δεν φωτίζει πάντα την αλήθεια – και πως ο Πουαρό, σαν άλλος Σολομών, διακρίνει την πλάνη ακόμα κι εκεί που όλα φαίνονται... απλώς καλοκαιρινά.
Η ιστοσελίδα μου
Τα Podcast μου:
https://angeligeorgiastoryteller.gr
https://mithoikaipolitismoi.gr
https://akougontasmetingeorgia.gr
https://theatromeangeligeorgia.gr
Το κανάλι μου στο you tube
https://www.youtube.com/@angeligeorgia808/featured
Facebook σελίδα Αγγελή Γεωργία:
https://www.facebook.com/angeligeorgia
Facebook σελίδα Μύθοι και πολιτισμοί: